Onkologia

Choroby onkologiczne – nowotwory złośliwe i niezłośliwe

Onkologia jest dziedziną medycyny zajmującą się chorobami nowotworowymi (o łagodnym i złośliwym przebiegu) – w tym ich diagnozowaniem, leczeniem, a także profilaktyką. Choroby nowotworowe z kolei cechują się przede wszystkim niekontrolowanymi podziałami patologicznych komórek, tworzących nietypowe tkanki (które, w wielu przypadkach, przybierają formę guza). W internetowym serwisie Adamed Expert znajdują się stworzone przez specjalistów artykuły, przybliżające pacjentom tematykę onkologii oraz chorób nowotworowych – w tym ich podziału, przyczyn oraz sposobów leczenia i najnowocześniejszych terapii onkologicznych. Wśród informacji zawartych w udostępnionych tekstach szczególnie ważne są te dotyczące profilaktyki – a więc sposobów zapobiegania występowania nowotworów.

Onkolog – kim jest i czym się zajmuje?

Onkolog jest lekarzem, który zajmuje się rozpoznawaniem, leczeniem i profilaktyką chorób nowotworowych, powstających w wyniku patologicznego procesu podziału nieprawidłowych komórek organizmu. Specjaliści Adamed Expert, na łamach udostępnionego pacjentom serwisu, publikują informacje, dzięki którym odbiorcy lepiej poznają mechanizm powstawania chorób nowotworowych, czynniki zwiększające ryzyko zapadnięcia na chorobę onkologiczną, a także możliwości leczenia wielu nowotworów.

Lekarze onkolodzy, ze względu na wiele możliwości rozpoznawania chorób nowotworowych, a także z uwagi na mnogość ścieżek terapii, ściśle współpracują z innymi specjalistami – w tym z ginekologami, endokrynologami, gastrologami, pulmonologami, chirurgami, a także okulistami czy dermatologami. Warto tutaj dodać, że nowotwory (zarówno te niezłośliwe, jak i złośliwe) – mogą wywodzić się z różnych komórek organizmu – to właśnie dlatego, oprócz samego leczenia onkologicznego, konieczne jest także wdrożenie kontroli ekspertów innych specjalizacji.

Nowotwory łagodne (niezłośliwe)

Większość diagnozowanych nowotworów to nowotwory o charakterze łagodnym - w praktyce oznacza to, że:

• nie mają one zdolności do tworzenia przerzutów, co sprawia, że ich leczenie (ale również diagnostyka) jest znacznie łatwiejsze;
• zazwyczaj są one guzami odgraniczonymi od reszty tkanki specyficzną torebką, zbudowaną najczęściej z tkanki włóknistej;
• nawet, jeśli nie są otoczone wspomnianą powyżej torebką z tkanki włóknistej, to nadal nie naciekają one na okoliczne tkanki (są od nich ostro odgraniczone, co znacząco ułatwia usunięcie takiej zmiany w całości);
• mają tak zwany rozprężający typ wzrostu, czyli w trakcie powiększania się zaczynają uciskać okoliczne tkanki (w przeciwieństwie do nowotworów złośliwych, które mają tendencję do naciekania okolicznych tkanek). Wyjątkiem mogą tu być naczyniaki.

Do łagodnych nowotworów należą między innymi mięśniaki macicy, a także polipy żołądka, torbiele naskórkowe, włókniaki czy tłuszczaki. Warto tu jednak wspomnieć o tym, że niektóre zmiany niezłośliwe mogą okazać się zmianami przednowotworowymi - dlatego tak ważna jest w ich przypadku diagnostyka różnicowa. Te i inne informacje, w formie poszerzonej i rozwiniętej, znajdują się w artykułach Adamed Expert stworzonych przy udziale lekarzy i ekspertów.

Nowotwory złośliwe (w tym raki)

W serwisie Adamed Expert znajduje się również wiele artykułów traktujących o nowotworach złośliwych, a w tym:

• o rakach rozwijających się z komórek nabłonka, czyli nowotworach złośliwych pochodzenia nabłonkowego;
• o mięsakach rozwijających się z komórek mezenchymalnych (komórek macierzystych, zarodkowych);
• o chłoniakach wywodzących się z tkanki limfatycznej;
• o białaczkach wywodzących się z układu krwiotwórczego.

Nowotwory złośliwe, w przeciwieństwie do nowotworów niezłośliwych, mogą powodować tak zwane przerzuty – a więc rozwój ogniska chorobowego w odleglejszych od źródła komórek nowotworowych obszarach organizmu. Często nowotwory złośliwe dają przerzuty do najbliższych węzłów chłonnych, skąd nieprawidłowe komórki mogą wędrować dalej. Wśród cech charakterystycznych nowotworów złośliwych można także wyróżnić ich zdolność do angiogenezy – czyli wytwarzania naczyń krwionośnych zaopatrujących tkankę nowotworową w cenne dla wzrostu komórek nowotworu składniki. Oprócz tego nowotwory złośliwe mają tendencję do szybkiego wzrostu, a także do odrastania w miejscu ich usunięcia (jeśli w „zdrowych” tkankach pozostały tkanki „chore”). Dodatkowo naciekają na okoliczne tkanki i zwykle nie mają torebki włóknistej odgraniczającej je od innych komórek, przez co usunięcie takiego nowotworu jest problematyczne, a czasem nawet niemożliwe.

Leczenie nowotworów – terapie onkologiczne

Metody leczenia nowotworów są różne, a wybór zastosowania jednej z nich zależy przede wszystkim od tego, czy dana zmiana ma cechy złośliwości, czy też nie, a także od zaawansowania nowotworu, jego położenia, obecności przerzutów, stanu zdrowia pacjenta oraz od wielu innych czynników. Wszystko to sprawia, że terapie onkologiczne są de facto „szyte na miarę” dla konkretnego pacjenta, w celu osiągnięcia jak najlepszego efektu.

W serwisie Adamed Expert pacjenci mogą zapoznać się z treściami dotyczącymi różnych rodzajów terapii nowotworowych: od leczenia chirurgicznego, polegającego na usunięciu zmiany, poprzez chemioterapię (podawanie leków przeciwnowotworowych), radioterapię (napromienianie zmiany w celu jej zniszczenia), aż po leczenie celowane (polegające na stosowaniu nowoczesnych leków, które przeciwdziałają powstawaniu i namnażaniu się konkretnych komórek nowotworowych).

Profilaktyka chorób nowotworowych i czujność onkologiczna

Niezwykle ważnym aspektem funkcjonowania onkologii jest profilaktyka nowotworów. W artykułach przygotowanych przez specjalistów Adamed Expert pacjenci znajdą szereg informacji o tym, w jaki sposób można wpłynąć na czynniki zwiększające ryzyko zachorowania na nowotwór. Mowa tu przede wszystkim o takich działaniach, jak eliminacja używek (w tym zwłaszcza palenia papierosów i picia alkoholu), utrzymywanie prawidłowej masy ciała i praktykowanie regularnej aktywności fizycznej, a także komponowanie zdrowych posiłków, opartych o produkty nieprzetworzone.

Oczywiście oprócz powyższych, należy zachować tak zwaną czujność ginekologiczną. Polega ona na wykonywaniu badań przesiewowych (należą do nich między innymi cytologia i badania niektórych markerów nowotworowych przy konkretnych wskazaniach), a także na samokontroli (samobadanie piersi u pań i samobadanie jąder u panów) oraz – w razie takiej potrzeby – na wykonywaniu badań genetycznych w kierunku posiadania obciążającej mutacji genowej, zwiększającej znacznie ryzyko wystąpienia konkretnego nowotworu.