Szacowany czas czytania: 10 minut
Wszystko co powinnaś wiedzieć o pierwszej wizycie ginekologicznej
Pierwsza wizyta u ginekologa może wzbudzać wiele sprzecznych emocji. Z jednej strony wiele dziewczyn czuje niepewność, strach, czasami nawet wstyd. Z drugiej, pierwsza wizyta u ginekologa jest dobrym momentem do podjęcia tematu seksualności i poruszenia tematów, które w domu mogą być tematem tabu. Czego możesz spodziewać się po pierwszej wizycie u ginekologa, czy musisz się specjalnie przygotować?
Kiedy powinnaś odbyć pierwszą wizytę u ginekologa?
Nie ma jednej zasady i uniwersalnego podejścia do wieku, w którym najlepiej jest umówić się na pierwszą wizytę u ginekologa. Najprostszą i najbliższą prawdzie odpowiedzią byłoby: to zależy. Jeśli jesteś pełnoletnia, a jeszcze nigdy nie byłaś u ginekologa, najwyższy czas to zmienić. Według lekarzy, pierwszą wizytę ginekologiczną najlepiej odbyć jest po wystąpieniu pierwszej miesiączki, czyli zwykle w wieku około 12-15 lat [1].
Celem pierwszej wizyty u ginekologa jest [1]:
ocena przebiegu cyklu miesiączkowego,,
edukacja na temat anatomii oraz fizjologii żeńskiego układu rozrodczego,
edukacja na temat antykoncepcji.
Takie wizyty odbywają się jednak stosunkowo rzadko. Zwykle do ginekologa udają się dziewczyny, które planują rozpocząć aktywność seksualną w celu doboru antykoncepcji lub już po inicjacji.
Oprócz wyżej wymienionych sytuacji, powodem pierwszej wizyty u ginekologa powinno być wystąpienie niepokojących objawów i nieprawidłowości, takich jak:
nieprawidłowe krwawienia z dróg rodnych (poza miesiączką),
bóle brzucha i/lub podbrzusza,
zaburzenia miesiączkowania (np. długie lub zbyt krótkie przerwy między miesiączkami),
brak pierwszej miesiączki do 16 urodzin,
ból, pieczenie, swędzenie okolic płciowych.
Jak przygotować się do pierwszej wizyty u ginekologa?
Jest kilka rzeczy, o których dobrze jest wiedzieć i na które się przygotować jeszcze przed samą wizytą. Po pierwsze, pamiętaj, że do ginekologa nie potrzebujesz skierowania, ale jeśli nie masz jeszcze 18 lat, do gabinetu musisz wejść ze swoim opiekunem prawnym. Po drugie, planując pierwszą wizytę u ginekologa, weź pod uwagę termin miesiączki. Najlepiej umówić się tuż po jej zakończeniu, ale wizyta u ginekologa podczas krwawienia miesięcznego nie jest niemożliwa - utrudni jednak badanie, możesz też czuć się mniej komfortowo. Po trzecie, jeśli jeszcze tego nie robisz, zacznij śledzić swój cykl miesiączkowy, staraj się zapisywać, ile trwa krwawienie, od kiedy do kiedy, czy towarzyszą mu jakieś objawy, np. ból. Jeśli trudno Ci prowadzić kalendarzyk, są już specjalne aplikacje, które umożliwiają kontrolę cyklu. Na pierwszej wizycie u ginekologa na pewno zostaniesz zapytana o to, jak regularnie miesiączkujesz. Czego jeszcze możesz spodziewać się po pierwszej wizycie u ginekologa?
Strach ma wielkie oczy. Czego możesz się spodziewać po pierwszej wizycie u ginekologa?
Wizytę ginekologiczną można podzielić na dwie równie ważne części. Na początku pierwszej wizyty ginekologicznej (i każdej kolejnej) lekarz będzie zadawał Ci pytania, które będą obejmować tematy zdrowia płciowego. Następnie przyjdzie czas na badanie fizykalne, którego obawia się najwięcej dziewczyn, jednak czy potrzebnie?
Wywiad ginekologiczny - o co możesz zostać zapytana [2]?
Powód wizyty - jeśli nie jest ona profilaktyczna, lekarz poprosi, abyś powiedziała, co spowodowało, że zdecydowałaś zgłosić się na wizytę.
Miesiączki - jak długo trwają, jak często występują, szczegóły dotyczące ostatniej miesiączki.
Aktywność seksualną - czy masz już za sobą inicjację seksualną, jeśli tak, to czy stosujesz antykoncepcję i jaką.
Ciążę - czy możesz być aktualnie w ciąży.
Zakażenia przenoszone drogą płciową - czy jakieś przebyłaś, jeśli tak, jakie.
Choroby przewlekłe - czy na coś chorujesz, jakie leki przyjmujesz na stałe.
Przebyte choroby i zabiegi operacyjne.
Choroby występujące w rodzinie - czy ktoś z twojej rodziny choruje na coś przewlekle, występowanie nowotworów, zawałów serca czy udarów u Twoich najbliższych.
Badanie fizykalne - na czym polega [2]?
Po rozmowie lekarz/lekarka poprosi Cię o rozebranie się. Zazwyczaj w gabinetach ginekologicznych jest zamykany pokój, w którym możesz się przebrać. Dla własnego komfortu na wizytę możesz założyć dłuższą koszulkę, sukienkę lub spódnicę. Przed wizytą zadbaj o higienę, ale nie staraj się umyć mocniej niż zwykle - narządy rodne wystarczy myć samą wodą, ewentualnie przeznaczonym do tego żelem w odpowiedniej ilości. Pamiętaj też, że nie musisz golić okolic intymnych. Owłosienie jest fizjologiczną częścią Twojego organizmu.
Co ważne, jeśli nie masz jeszcze 18 lat i jesteś na wizycie ze swoim opiekunem prawnym, możesz poprosić o przeprowadzenie badania ginekologicznego bez jego obecności.
Czas na właściwe ułożenie się na fotelu ginekologicznym. Spokojnie usiądź na wyznaczonym miejscu, oprzyj się i załóż nogi na podpórki. Dopiero teraz zsuń pupę maksymalnie w kierunku lekarza - powinnaś mieć wrażenie, że zaraz spadniesz, ale dzięki temu badanie będzie mniej nieprzyjemne.
Badanie przebiega w kilku etapach. Jeśli nie masz jeszcze za sobą inicjacji seksualnej, lekarz obejrzy twoje narządy płciowe zewnętrzne, może też zbadać twój brzuch i węzły chłonne. Każdą część badania lekarz/lekarka będzie opisywał/a. W celu oceny Twoich narządów płciowych najprawdopodobniej zostanie przeprowadzone USG przez odbyt lub pochwę (w zależności od metody, na którą zdecydujesz i tego jak wygląda Twój hymen). Nie martw się, zwykle lekarz stara się przeprowadzić badanie bardzo delikatnie, ale czasami uniknięcie dyskomfortu lub lekkiego bólu nie jest możliwe.
Jeśli natomiast inicjacja seksualna jest już za Tobą, na pierwszej wizycie ginekologicznej lekarz poza badaniem USG za pomocą specjalnej końcówki przeznaczonej do pochwy, lekarz wykona badanie cytologiczne - za pomocą specjalnej szczoteczki pobierze wymaz z kanału szyjki macicy i jej części pochwowej.
Żadne z wyżej wymienionych badań nie boli, może jednak sprawiać lekki dyskomfort, szczególnie podczas pierwszej wizyty. Wszystkie te procedury są jednak niezbędne, by zapewnić Ci jak najlepszą specjalistyczną opiekę.
Podsumowanie
Pierwsze badanie ginekologiczne może nie być najprzyjemniejszą czynnością, jaką sobie wyobrażasz. Jest ono jednak ważnym elementem bezpiecznego i świadomego życia seksualnego. Badanie ginekologiczne powinno wykonywać się co roku. Jeśli masz jakieś dolegliwości, chorujesz lub przyjmujesz antykoncepcję hormonalną, będziesz odwiedzać gabinet ginekologiczny nieco częściej, jednak jeśli nic się nie dzieje, nie musisz umawiać się na wizytę przez kolejne 365 dni.
Referencje:
Skrzypulec-Plinta, V., & Drosdzol-Cop, A. (2016). Stanowisko Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego. Pierwsza wizyta osoby małoletniej u lekarza ginekologa. Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2016, 1(2), 83–85. https://journals.viamedica.pl/ginekologia_perinatologia_prakt/article/download/48899/35931
Położnictwo i ginekologia Tom 1-2. Red. Bręborowicz, Grzegorz H. . Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2020, 1268 s. ISBN 978-83-200-6229-8