Szacowany czas czytania: 5 minut
Kiedy należy wybrać się do ginekologa?
Niezbędnym elementem profilaktyki zdrowotnej każdej kobiety powinny być regularne wizyty u ginekologa. Zaleca się, by rutynowa kontrola odbywała się raz w roku. Najlepszym momentem na profilaktyczną wizytę jest czas między 3. a 5. dniem po skończonej miesiączce, ponieważ wtedy wykonanie badania ginekologicznego jest łatwiejsze [1]. Pamiętaj, że są jednak sytuacje, w których powinno się znaleźć w gabinecie ginekologa najszybciej jak to możliwe.
Pierwsza wizyta u ginekologa
Zgodnie ze Stanowiskiem Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego młode pacjentki powinny po raz pierwszy wybrać się do ginekologa w wieku 12-15 lat, po pierwszej miesiączce. Celem pierwszej wizyty jest ocena przebiegu cyklu miesiączkowego i ewentualne, po ustaleniu z opiekunami pacjentki, wdrożenie profilaktycznych szczepień przeciwko wirusowi HPV [2].
Badania profilaktyczne
Każda kobieta powinna mieć regularnie (co 3 lata lub co rok, jeśli występują czynniki ryzyka) wykonywany wymaz cytologiczny w celu wczesnego wykrycia raka szyjki macicy i stanów przedrakowych. Badanie polega na pobraniu za pomocą specjalnej szczoteczki wymazu z pochwowej części szyjki macicy. Pierwszy wymaz powinien być wykonany nie później niż 3 lata po rozpoczęciu współżycia [1,3].
Przynajmniej raz w roku powinno się powinno się również rutynowo przeprowadzać USG przezpochwowe. Dzięki możliwości oceny macicy, jajników i struktur otaczających, jest to badanie pozwalające na wykrycie różnych chorób i nieprawidłowości w obrębie tych narządów, na przykład torbieli jajnika, zmian błony śluzowej macicy [1].
Antykoncepcja
Jeśli chcesz rozpocząć stosowanie antykoncepcji, zapytaj ginekologa o możliwe opcje zabezpieczenia się przed ciążą. Lekarz pomoże Ci wybrać najlepszą dla Ciebie metodę antykoncepcji spośród, między innymi, preparatów hormonalnych, wkładek domacicznych i metod mechanicznych.
Ciąża i przygotowanie do poczęcia
Warto poinformować ginekologa, jeśli planujesz wkrótce zajść w ciążę. Lekarz doradzi Ci, jakie zmiany stylu życia możesz wprowadzić, by lepiej się do niej przygotować. Kluczowa będzie suplementacja kwasu foliowego, która znacznie zmniejsza ryzyko wystąpienia wad cewy nerwowej [4].
Jeśli podejrzewasz, że możesz być w ciąży, wybierz się do ginekologa 2-4 tyg. po spóźniającej się miesiączce [1]. Inne objawy sugerujące ciążę to na przykład:
- powiększenie piersi,
- poranne nudności i/lub wymioty,
- częste oddawanie moczu [3].
Pamiętaj, że powyższe objawy nie muszą być spowodowane ciążą, dlatego skonsultuj się ze swoim ginekologiem, by rozwiać swoje wątpliwości.
W ciąży należy wybrać się na wizytę do ginekologa, aby wykonać badanie ultrasonograficzne (USG). Zgodnie ze Standardami Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników, USG powinno być oferowane wszystkim ciężarnym co najmniej 4 razy w trakcie trwania ciąży [5].
Problem z zajściem w ciążę
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) definiuje niepłodność jako niemożność zajścia w ciążę przez 12 miesięcy, mimo stosunków płciowych bez antykoncepcji 2-4 razy w tygodniu. Jeśli od roku starasz się o ciążę z niepowodzeniem, powiedz o tym swojemu ginekologowi. Lekarz pomoże Ci znaleźć przyczynę problemów z płodnością. Konieczne może się okazać przeprowadzenie dodatkowych badań, między innymi hormonalnych i obrazowych [6].
Nieprawidłowości narządów rodnych
Oprócz rutynowych wizyt związanych z profilaktyką, wizyta u ginekologa powinna się także odbyć, jeśli stwierdzisz u siebie niepokojące objawy lub w innych sytuacjach, w których niezbędna będzie porada lekarska. Jakie dolegliwości ze strony układu rozrodczego sugerują, że należy zgłosić się na wizytę do ginekologa i przeprowadzić badanie ginekologiczne?
- zaburzenia miesiączkowania - nieregularne, zbyt obfite lub skąpe miesiączki, częste lub rzadkie miesiączki
- nieprawidłowe upławy lub krwawienia niezwiązane z miesiączką
- pieczenie w okolicach intymnych
- bóle podbrzusza niezwiązane z miesiączkowaniem
- urazy narządów płciowych
- zaburzenia pokwitania
- podejrzenie wykorzystania seksualnego [1]
Referencje:
- https://www.mp.pl/pacjent/ginekologia/badania-i-zabiegi/256424,jak-wyglada-i-kiedy-umowic-sie-na-wizyte-u-ginekologa (dostęp 06.08.2022)
- Skrzypulec-Plinta V, Drosdzol-Cop A. Pierwsza wizyta osoby małoletniej u lekarza ginekologa. Stanowisko Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego. Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2016, tom 1, nr 2, strony 83-85
- Grzegorz H. Bręborowicz. Ginekologia i Położnictwo. PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2020
- Suplementacja folianów w okresie przedkoncepcyjnym, w ciąży i połogu. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników. Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2017 tom 2, nr 5, strony 210–214
- Rekomendacje Sekcji Ultrasonografii Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników w zakresie przesiewowej diagnostyki ultrasonograficznej w ciąży o przebiegu prawidłowym — 2020 rok. Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2020 tom 5, nr 2, strony 63–75
- Diagnostyka i leczenie niepłodności — rekomendacje Polskiego Towarzystwa Medycyny Rozrodu i Embriologii (PTMRiE) oraz Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników (PTGP). Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2018 tom 3, nr 3, strony 112–140