Leczenie kanałowe

Na czym polega leczenie kanałowe?

Każdy ząb zbudowany jest z trzech warstw. Najbardziej zewnętrzna i najtwardsza warstwa to szkliwo. Następnie, kierując się do środka zęba, jest mniej twarda zębina. Wewnętrzną warstwę zęba stanowi miazga, czyli żywa tkanka miękka zawierająca bardzo dużo naczyń krwionośnych i nerwów. Miazga znajduje się w specjalnej przestrzeni wewnątrz zęba, tak zwanej komorze w koronie zęba (jego części nad dziąsłem) oraz w kanałach biegnących wewnątrz korzeni zęba. 

Leczenie kanałowe, inaczej nazywane endodontycznym, to leczenie zęba z nieodwracalnie uszkodzoną miazgą. Polega ono na usunięciu chorobowo zmienionej miazgi, opracowaniu (czyli oczyszczeniu i poszerzeniu) kanałów, a następnie ich szczelnym wypełnieniu. 

Kiedy trzeba leczyć ząb kanałowo?

Nie każdy bolący ząb wymaga leczenia kanałowego. Rozpoczyna się je wtedy, gdy miazga znajduje się w nieodwracalnym stanie zapalnym. Najczęstszym objawem zwiastującym leczenie kanałowe jest kilkudniowy, silny, samoistny ból zęba. Towarzyszyć mu może uczucie pulsowania zęba. Objawy mogą się nasilać w trakcie spożywania ciepłych posiłków. Wymienione symptomy nie są jednak regułą. Leczenie kanałowe przeprowadza się również w zębach martwych, niedających dolegliwości bólowych.

Wśród najczęściej wymienianych przyczyn leczenia endodontycznego znajdują się:

• zaawansowana, rozległa próchnica,
• martwica miazgi,
• uraz zęba,
• zmiany okołowierzchołkowe zauważone na zdjęciach RTG.

Etapy leczenia kanałowego

Leczenie kanałowe rozpoczyna się od diagnostyki. Na podstawie zdjęcia RTG oraz badania lekarz ocenia stopień zaawansowania choroby oraz możliwość przeprowadzenia leczenia. Planuje się je podczas jednej wizyty lub rozkłada na kilka etapów. Zawsze jednak kolejność poszczególnych procedur jest taka sama.

Leczenie rozpoczyna się od otwarcia komory, w której znajduje się miazga. Przebiega to podobnie jak leczenie zwykłej próchnicy. Następnie specjalnymi narzędziami usuwana jest miazga oraz opracowywane są kanały. Na tym etapie stosowany jest endometr, czyli urządzenie umożliwiające precyzyjną ocenę długości kanałów. W trakcie oczyszczenia kanały są intensywnie płukane odkażającymin środkami chemicznymi usuwającymi resztki substancji z kanałów oraz zabijającymi obecne w nich bakterie. Kolejnym etapem leczenia jest osuszenie oraz wypełnienie kanałów. Do wypełnienia stosuje się specjalne preparaty, które mają za zadanie dokładnie uszczelnić kanały i zapobiec rozwojowi bakterii. Ostatnią czynnością jest odbudowa korony zęba kompozytem lub koroną protetyczną. 

Czy leczenie kanałowe boli?

Na temat leczenia kanałowego i związanego z nim bólu krąży wiele mitów. Są one jednak w większości fałszem. Leczenie kanałowe nie boli, ponieważ na początku wizyty podawane są środki znieczulające miejscowo, dzięki którym pacjent nie odczuwa żadnych dolegliwości.

Jedyny dyskomfort może pojawić się po wizycie, kiedy przestanie działać środek znieczulający. Są to jednak niewielkie dolegliwości bólowe i można sobie z nimi poradzić, stosując leki przeciwbólowe dostępne w aptekach bez recepty.

Czy warto leczyć zęby kanałowo?

Zdecydowanie warto leczyć zęby kanałowo. Jeśli w odpowiednim momencie nie zdecydujemy się na leczenie, proces zapalny będzie postępował i jedyną możliwością rozwiązania problemu stanie się usunięcie zęba.

Zęby po leczeniu endodontycznym, mimo że są pozbawione żywej tkanki, mogą jeszcze przez wiele lat spełniać swoją rolę i pozostać w jamie ustnej nawet tyle, co zdrowe zęby.

Kiedy nie można leczyć zęba kanałowo?

Choć postęp technologiczny i stosowanie specjalistycznego sprzętu dają obecnie możliwość ratowania zębów, które jeszcze niedawno zostałyby skazane na usunięcie, wciąż istnieją pewne ograniczenia w leczeniu kanałowym. Zawsze warto podjąć próbę wyleczenia zęba, jednak zdarzają się takie sytuacje, że jest to niemożliwe. Ząb nie może zostać uratowany, jeśli ma zobliterowane (zarośnięte) kanały, pęknięty korzeń, zbyt duże zniszczenie korony lub wokół zęba nie ma wystarczającej ilości kości, aby go utrzymać.

Leczenie zęba pod mikroskopem

Leczenie endodontyczne jest bardzo skomplikowane ze względu na zmienną anatomię zębów. Od normy odbiegać może ilość kanałów, mogą być one zagięte oraz posiadać liczne odgałęzienia. Zastosowanie mikroskopu w procesie leczenia kanałowego ułatwia pracę lekarza poprzez powiększenie pola zabiegowego oraz umożliwia przeprowadzenie wszystkich procedur z większą precyzją.

Ponowne leczenie kanałowe

Zdarzają się przypadki, że przeprowadzone leczenie kanałowe nie przynosi oczekiwanych efektów, obecna zmiana nie goi się lub ból nie ustępuje. Niekiedy komplikacje po leczeniu mogą się pojawić również po wielu latach. Możliwa jest wówczas rewizja (sprawdzenie) kanału oraz ponowne leczenie endodontyczne, tak zwane re-endo. Kluczem do sukcesu jest usunięcie materiału wypełniającego kanały oraz ponowne, bardzo dokładne wykonanie wszystkich procedur jak w standardowym leczeniu kanałowym.

Bibliografia

1. Współczesna endodoncja w praktyce, B. Arabska-Przedpełska.,H. Pawlicka, wyd. II Bestom, Łódź 2012.