Kwas hialuronowy – co to jest i jak działa? Właściwości, zastosowanie, zabiegi, wskazania i przeciwwskazania, skutki uboczne.

Skuteczność kwasu hialuronowego

Dlaczego tak się dzieje? Kwas hialuronowy należy do grupy polisacharydów – inaczej cukrów – występujących naturalnie w naszym organizmie we wszystkich tkankach i płynach ustrojowych. W naszej skórze właściwej produkowany jest dzięki ciągłej pracy fibroblastów oraz keratynocytów znajdujących się w naskórku. Jest on jedną z najbardziej higroskopijnych cząsteczek występujących w naturze. Oznacza to, że skutecznie magazynuje wodę. Wyobraźmy sobie małą cząsteczkę kwasu hialuronowego, która potrafi zatrzymać nawet 250 cząsteczek wody. Nie dosyć, że sami wytwarzamy ten cenny składnik, to jeszcze jemu zawdzięczamy gładką cerę i piękny wygląd. Kwas hialuronowy nie jest nam dany raz na całe życie. Ilość tego cudownego składnika w skórze ulega ciągłej zmianie. 

Z upływem czasu poziom kwasu hialuronowego w skórze zaczyna stopniowo się zmniejszać, skutkując utratą napięcia i przesuszeniem skóry. Może to prowadzić do powstawania zmarszczek i cieni pod oczami czy opadania kącików ust. Proces ten rozpoczyna się już około dwudziestego piątego roku życia – skóra traci 50% kwasu hialuronowego do pięćdziesiątego roku życia. Do utraty kwasu hialuronowego, poza wiekiem, przyczyniają się również nadmierna ekspozycja skóry na słońce, brak odpowiedniej ochrony UV, nieodpowiednia dieta, palenie papierosów czy ogólny niezdrowy tryb życia.

O prawidłowe nawilżenie skóry warto zadbać możliwie jak najwcześniej. Kwas hialuronowy możemy wprowadzić do codziennej pielęgnacji, stosując zawierające go kosmetyki, takie jak krem, serum czy maseczki. Większą skutecznością działania wykazują się zabiegi kwasem hialuronowym. Kwas hialuronowy to jeden z najważniejszych preparatów stosowanych w dermatologii estetycznej. Wypełniacz znajduje szerokie zastosowanie w obrębie twarzy, przynosząc znakomite efekty w postaci przywrócenia jej młodzieńczego i zdrowego wyglądu. Preparat ten pomaga wypełniać zmarszczki oraz modelować kształt twarzy, ust i nosa. Zanim jednak sięgniemy po preparaty, pamiętajmy, nawadnianie skóry zaczyna się od środka! Nawet jeśli będziemy codziennie stosować zabiegi nawilżające skórę od zewnątrz, bez utrzymania prawidłowego nawodnienia nie będziemy w stanie uzyskać pożądanego efektu. Dlatego zwykłe picie wody jest najprostszym zabiegiem kosmetycznym jaki możemy dla siebie wykonać.

Kosmetyki z kwasem hialuronowym

Przy zakupie kosmetyków nawilżających zawierających w swoim składzie kwas hialuronowy, musimy mieć na uwadze, że kremy te zadziałają jedynie na naszą warstwę naskórkową. Do głębszej warstwy naszej skóry właściwej mogą dotrzeć tylko specjaliści z zabiegami inwazyjnymi, wprowadzając kwas głęboko pod skórę. Jest to jeden z pewnych środków nawilżenia od środka, zredukowania zmarszczek i nadania objętości. Zabiegi z kwasem hialuronowym, niekiedy nazywanym „eliksirem młodości”, są obecnie powszechnie stosowane w celu wypełnienia zmarszczek, modelowania twarzy, wolumetrii policzków, powiększenia ust oraz poprawy owalu twarzy. Zabiegi z użyciem kwasu hialuronowego na twarz, przynoszą niemal natychmiastową poprawę wyglądu. Skóra odzyskuje utraconą sprężystość i gładkość, jest głęboko nawilżona, pobudzone zostają również procesy regeneracji. Efekty zastosowania kwasu hialuronowego są bardzo naturalne. Zależnie od parametrów preparatu, utrzymuje się on w tkankach z różną długością, zwykle od kilku do kilkunastu miesięcy. Czas ten zależy od wielu czynników, takich jak wiek, kondycja skóry, styl życia i ogólny stan zdrowia pacjenta, a także rodzaj zastosowanego preparatu. Najkorzystniejsze efekty wypełnienia zmarszczek kwasem hialuronowym obserwuje się 2 - 3 tygodnie po zabiegu. Efekt wypełnienia zmarszczek jest wówczas najwyraźniejszy, a skóra wyraźnie uwodniona. 

Jakie zabiegi? Kwas hialuronowy usieciowany czy nieusieciowany?

Kwas hialuronowy nieusieciowany to jego naturalna forma, czyli taka, jaka występuje w naszych ciałach. Sięgamy po niego przy łagodniejszych zabiegach odżywiających takich jak mezoterapia, gdy chcemy poprawić kondycję skóry, nawilżyć ją i zastymulować do odbudowy. Efekt takiego zabiegu jest widoczny od razu, niestety nie utrzymuje się długo. Powodem tego są naturalne enzymy, które metabolizują kwas hialuronowy. Dlatego w tego typu zabiegach ważna jest systematyczność, żeby efekt był trwały. 

Kwas hialuronowy usieciowany jest zmodyfikowany chemicznie po to, żeby był bardziej odporny na działanie enzymów go rozkładających i tym samym dłużej utrzymywał się w naszym organizmie w miejscu podania. Dlatego dzięki temu możemy używać go jako wypełniacz – do modelowania i przywracania utraconych w procesie starzenia objętości twarzy, ale także do powiększania ust czy poprawy kształtu nosa. Nie znaczy to jednak, że raz podany kwas hialuronowy zostaje w miejscu podania przez całe nasze życie. Jest on metabolizowany, tylko znacznie wolniej. Efekt wypełnienia utrzymuje około jednego roku. Zadaniem usieciowanego kwasu – hialuronianu – jest nie tylko wypełnienie zmarszczek. Będąc w tkankach doskonale stymuluje rewitalizację skóry, produkcję kolagenu, przebudowę i zagęszczenie skóry. 

Kwas hialuronowy jest dobrze przebadany, ma bardzo szeroką gamę wskazań leczniczych, a osiągane rezultaty są bardzo naturalne. Może on jednak powodować efekty niepożądane. Bezpośrednio po wykonanym zabiegu wypełnienia zmarszczek możemy zauważyć w miejscu podania zaczerwienienie, niewielki obrzęk i tkliwość skóry. Te dolegliwości powinny ustąpić samoistnie od kilku do kilkudziesięciu minut po zabiegu. Zdarza się, że wypełnianie kwasem hialuronowym spowoduje siniaki i krwiaki, co przełoży się na ból i uczucie napięcia skóry. Objawy te ustępują samoistnie po kilku dniach. Do rzadziej występujących działań niepożądanych możemy zaliczyć wystąpienie reakcji alergicznej na podany produkt – dużo więcej przypadków zdarza się wtedy, gdy wypełniacz wzbogacony jest w środek znieczulający – lidokainę. Dlatego ważne jest, żeby przed rozpoczęciem zabiegu zgłosić lekarzowi, jakie substancje powodują u nas alergie.  

Wypełnianie kwasem hialuronowym może w wyjątkowych sytuacjach doprowadzić do infekcji – w tym przypadku ważna jest współpraca pacjenta i lekarza. Ten pierwszy powinien zadbać o to, żeby w dniu zabiegu być całkowicie zdrowym. Zadbanie o zęby, zatoki i prawidłową odporność swojego organizmu, zdecydowanie zmniejszy ryzyko wystąpienia infekcji.

Po stronie lekarza natomiast stoi wybranie odpowiedniego wypełniacza – czyli takiego o największej czystości mikrobiologicznej. Wykorzystywany w medycynie estetycznej kwas hialuronowy produkowany jest przez bakterie, z których musi zostać później oczyszczony. Markowe produkty, z których korzystają lekarze medycyny estetycznej zapewniają takie bezpieczeństwo.

Zabiegi wypełniania kwasem hialuronowym, w szczególności wykonywanych w okolicy ust, mogą spowodować pojawienie się opryszczki. Dlatego jeśli wiesz, że masz skłonności do występowania opryszczek – koniecznie poinformuj lekarza przed zabiegiem, żeby zalecić odpowiednie leczenie profilaktyczne.   

Ryzyko i skutki uboczne

Zdecydowanie najgroźniejszym powikłaniem zabiegowym w przypadku usieciowanego kwasu hialuronowego jest niedokrwienie tkanek, skutkujące martwicą tkanek danego obszaru. Do martwicy skóry może dojść na skutek dostania się kwasu hialuronowego do naczynia krwionośnego.

Kwas hialuronowy jest żelem, a światło naczynia krwionośnego jest bardzo małe, przez co podany żel może zablokować całe to naczynie, nie pozwalając na przepływ krwi. Każde naczynie pełni swoją funkcję i dostarcza krew do określonego miejsca. Na skutek takiego niedokrwienia może dojść do martwicy skóry w danym obszarze. W ekstremalnie sporadycznych przypadkach, gdy zablokowane zostanie naczynie łączące się z tętnicą oczną, może nawet dojść do utraty wzroku.

Podanie kwasu hialuronowego w naczynie krwionośne zdarza się najczęściej, gdy zabieg wykonują niewykwalifikowane osoby, nieznające anatomii człowieka. W przypadku możliwości wystąpienia zablokowania naczynia ważna jest przede wszystkim trafna diagnoza i szybkie rozpoczęcie leczenia. Odpowiednio wczesna reakcja zahamuje możliwość powstania martwicy. Dlatego tak ważne jest, żeby wypełnienie kwasem hialuronowym robili wykwalifikowani specjaliści.

Podsumowując, wypełnianie kwasem hialuronowym to bezpieczny i skuteczny zabieg, jeżeli jest przeprowadzony przez specjalistę w odpowiednich warunkach. Przy tych założeniach ryzyko wystąpienia powikłań jest bardzo niskie i zdecydowanie takich zabiegów nie należy się obawiać. Powodzenia!

Autor: Katarzyna Izabella Kwiatkowska-Działak