Jak cieszyć się życiem seksualnym w starszym wieku?

Seksualność jest nieodłącznym elementem życia nie tylko dla młodych osób, ale także dla tych już starszych. Osoby po 50. rż. w dalszym ciągu są zainteresowane aktywnością seksualną, jednak naturalne zmiany zachodzące w organizmie wraz z wiekiem mogą prowadzić do zmniejszenia odczuwania przyjemności ze współżycia [1]. Jakie najczęstsze dolegliwości mogą zaburzać seksualność osób starszych? Czy istnieją sprawdzone metody leczenia? Zapraszamy do lektury. 

Jesień życia a seks

Seks ma udowodnione działanie prozdrowotne. Jest swego rodzaju treningiem dla układów sercowo-naczyniowego i oddechowego, reguluje wydzielanie hormonów, zmniejsza negatywną reakcję organizmu na stres oraz poprawia nastrój [2,3]. Dodatkowo, starsze osoby często wiedzą co im sprawia przyjemność, doskonale znają swoich partnerów, zwracają większą uwagę na jakość a nie liczbę zbliżeń, co przekłada się na utrzymanie satysfakcji z życia seksualnego w późnym wieku [4]. 

Potencjalne problemy i jak im zaradzić

Naturalny proces starzenia się, choroby cywilizacyjne oraz stosowane leczenie mogą wpłynąć na wzrost częstości występowania dysfunkcji seksualnych, takich jak zaburzenia erekcji, obniżenie libido, zaburzenia orgazmu czy nadmierną suchość pochwy [5,6]. W wielu przypadkach można im jednak zaradzić, dlatego też warto zasięgnąć opinii lekarza i poinformować go o występowaniu problemów. Po zebraniu pełnego wywiadu i przeprowadzeniu badania fizykalnego lekarz zaproponuje leczenie, przeprowadzenie dalszych badań lub skieruje do odpowiedniego specjalisty. 

Obniżenie libido

Kobiety zachowują popęd seksualny na podobnym poziomie do późnego wieku, natomiast obniżenie libido jest jedną z trzech najczęstszych dysfunkcji seksualnych w populacji mężczyzn [1,6]. Zmniejszenie popędu może być spowodowane czynnikami psychospołecznymi związanymi ze starzeniem się i relacją między partnerami, nadużywaniem alkoholu lub niezdrowym stylem życia. Dodatkowym czynnikiem wpływającym na zmniejszone libido może być obniżenie poziomu testosteronu [6].

Zaburzenia erekcji

Częstość zaburzeń erekcji wzrasta wraz z wiekiem. Tak samo jak w przypadku dysfunkcji popędu seksualnego, mogą być one spowodowane czynnikami psychologicznymi lub niską jakością relacji między partnerami. Aby doszło do erekcji, konieczne jest prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego, sercowo-naczyniowego oraz hormonalnego. Stąd też zaburzenia wzwodu często są objawem choroby organicznej lub stosowanych leków. Do chorób najczęściej związanych z zaburzeniami erekcji należą:

  • miażdżyca,
  • nadciśnienie,
  • cukrzyca,
  • choroby wątroby,
  • niedoczynność tarczycy [7].

W celu diagnostyki i dobrania odpowiedniego leczenia zawsze warto skonsultować się z lekarzem.

Suchość pochwy 

Wraz z wiekiem odpowiedź na stymulację seksualną zmniejsza się [1]. Dodatkowo, zmiany hormonalne związane z menopauzą prowadzą do słabszego nawilżenia pochwy i zmniejszenia elastyczności jej ścian, co może przekładać się na odczuwanie bólu w trakcie współżycia [8]. Jeżeli główną dolegliwością jest niewystarczające nawilżenie, zalecana jest miejscowa terapia estrogenowa. W przypadku większego nasilenia objawów lekarz może zalecić fizjoterapię mięśni dna miednicy lub hormonalną terapię zastępczą [8]. 

Choroby przenoszone drogą płciową

Niezależnie od wieku istnieje ryzyko zakażenia się chorobami przenoszonymi drogą płciową, zwłaszcza przy częstej zmianie partnerów seksualnych. Jedynie prawidłowo użyte metody barierowe, czyli prezerwatywy męskie lub damskie, znacznie zmniejszają ryzyko zakażenia. Dodatkowo, warto pamiętać o regularnym wykonywaniu badań profilaktycznych, by odpowiednio zadbać o siebie i swojego partnera. 

Referencje:

1.    Irwin W. Kuzmarov, Jerald Bain. (2009a, February 13). Sexuality in the Aging Couple, Part I: The Aging Woman. Medscape. Retrieved August 27, 2022, from https://www.medscape.com/viewarticle/586758_1 

2.    S. (2022, June 10). 5 Benefits of a Healthy Sex Life. Cleveland Clinic. Retrieved August 27, 2022, from https://health.clevelandclinic.org/benefits-of-sex/ 

3.    Brody, S. (2010), The Relative Health Benefits of Different Sexual Activities. The Journal of Sexual Medicine, 7: 1336-1361. https://doi.org/10.1111/j.1743-6109.2009.01677.x

4.    Forbes MK, Eaton NR, Krueger RF. Sexual Quality of Life and Aging: A Prospective Study of a Nationally Representative Sample. J Sex Res. 2017 Feb;54(2):137-148. doi: 10.1080/00224499.2016.1233315. Epub 2016 Oct 31. PMID: 27798838; PMCID: PMC5235964.

5.    Kirsten M. Wilkins, MD, Julia K. Warnock, MD, PhD. (2009). Dysfunkcje seksualne u starszych kobiet. Psychiatria Po Dyplomie, 6(5). https://podyplomie.pl/publish/system/articles/pdfarticles/000/010/355/original/73-79.pdf?1472808118 

6.    Irwin W. Kuzmarov, Jerald Bain. (2009c, July 30). Sexuality in the Aging Male. Medscape. Retrieved August 27, 2022, from https://www.medscape.com/viewarticle/705280_2 

7.    Lek. Sławomir Jakima, Lek. Helena Zakliczyńska. (2018, February 1). Zaburzenia erekcji w praktyce lekarza rodzinnego. Artykuły - Medycyna Rodzinna - Medycyna Praktyczna dla lekarzy. Retrieved August 28, 2022, from https://www.mp.pl/medycynarodzinna/artykuly/170576,zaburzenia-erekcji-w-praktyce-lekarza-rodzinnego 

8.    Stephanie S. Faubion I Jordan E. Rullo. (2017, January 9). Dysfunkcje seksualne u kobiet. Podejście praktyczne. Medycyna Praktyczna. Retrieved August 28, 2022, from https://www.mp.pl/ginekologia/wytyczne/inne/147470,dysfunkcje-seksualne-ukobiet-podejscie-praktyczne,1