Rak jelita grubego

Jakie są czynniki ryzyka raka jelita grubego?

Dużą rolę w rozwoju raka jelita grubego odgrywa styl życia. Otyłość, brak aktywności fizycznej, spożywanie alkoholu czy palenie papierosów mogą znacznie zwiększyć ryzyko tego nowotworu. Są to tzw. czynniki modyfikowalne, a więc takie, na które sami mamy wpływ. Pozostałe są niezależne od nas - między innymi wiek powyżej 50 roku życia czy różne predyspozycje genetyczne. Warto dodać, że wystąpienie nowotworu jelita grubego wśród najbliższej rodziny może istotnie zwiększać ryzyko zachorowania. 

Niepokojące objawy

Najważniejsze objawy, które mogą być wskazaniem do wykonania dalszych badań, to:

• Nagła zmiana rytmu wypróżnień
• Uporczywe zaparcia
• Nagle pojawiające się biegunki trwające >14 dni 
• Krew w stolcu 
• Zmiana wyglądu stolca - charakterystyczne są tzw. stolce ołówkowate
• Nieuzasadnione chudnięcie
• Niedokrwistość z niedoboru żelaza objawiająca się m.in. osłabieniem i sennością

Powyższe symptomy mogą występować pojedynczo lub równocześnie. Bardzo ważne, aby ich nie bagatelizować i jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Warto również pamiętać, że we wczesnym stadium raka jelita grubego objawy mogą nie występować, dlatego tak istotne są badania profilaktyczne.

Badanie profilaktyczne w kierunku raka jelita grubego

Najlepszym badaniem diagnostycznym w kierunku raka jelita grubego jest kolonoskopia. Daje ona możliwość nie tylko obejrzenia i oceny jelita grubego, ale również usunięcia polipów, czyli zmian, które w przyszłości mogą stać się nowotworem. Kolonoskopia pełni więc istotną rolę w zapobieganiu rozwojowi raka. Na pierwszą kolonoskopię powinno się zapisać po 50 roku życia. Jeżeli jednak w najbliższej rodzinie wystąpił rak jelita grubego, należy to zrobić znacznie wcześniej. 

Aby kolonoskopia była skuteczna, bardzo istotne jest odpowiednie przygotowanie jelit. Już dwa dni przed badaniem należy wdrożyć dietę lekkostrawną i wyeliminować produkty zawierające m.in. ziarna i pestki. Niekiedy zaleca się nawet niezbyt obfitą dietę płynną lub półpłynną. W dniu poprzedzającym badanie bardzo ważne jest natomiast oczyszczenie jelit za pomocą preparatów wskazanych przez lekarza. Niestety, brak odpowiedniego przygotowania przed kolonoskopią może znacznie utrudniać, a często nawet uniemożliwiać wykonanie badanie.

Leczenie raka jelita grubego

Leczenie raka jelita grubego jest dobierane indywidualnie do każdego pacjenta. Bardzo ważna jest kompleksowa terapia, często obejmująca zarówno operację, jak i chemioterapię, radioterapię czy nowoczesne leki ukierunkowane molekularnie. Podstawą leczenia jest jednak operacja, choć u chorych z zaawansowanym nowotworem jej wykonanie nie zawsze jest możliwe. Warto pamiętać, że niekiedy w czasie zabiegu konieczne jest wyłonienie stomii, czyli sztucznego odbytu. Jest to otwór w ścianie jamy brzusznej, do którego doprowadzony jest końcowy odcinek jelita, z którego stolec przedostaje się na zewnątrz do tzw. worka stomijnego.

Rokowanie u chorych z rakiem jelita grubego jest tym lepsze, im wcześniej zostanie wykryta choroba. Dlatego tak istotne są regularne badania profilaktyczne.