Jakie są objawy chorej wątroby?

Po czym poznać, że boli wątroba? W którym miejscu odczuwa się ból wątroby? Anatomicznie organ ten znajduje się w prawym podżebrzu, pod przeponą i jest pokryty włóknistą torebką. Sama wątroba nie boli, ponieważ nie jest unerwiona czuciowo, w przeciwieństwie do torebki. Gdy w wątrobie toczy się proces chorobowy, może dojść do powiększenia narządu, podrażnienia torebki wątroby, co wywołuje dolegliwości bólowe. Czy wątroba boli cały czas? Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi, ponieważ ból wywołany chorobą tego narządu może być zarówno stały, jak i przerywany.

Jakie są objawy chorej wątroby?

Czym mogą objawiać się zaburzenia czynności tego narządu? Mnogość funkcji, jakie pełni wątroba w organizmie sprawia, że wachlarz objawów, które mogą wystąpić u chorego, jest bardzo szeroki. 

W przebiegu chorób wątroby mogą wystąpić niecharakterystyczne objawy, takie jak przewlekłe zmęczenie, utrata apetytu, nudności, wymioty, skłonność do krwawień, np. z nosa. Chory może odczuwać świąd skóry, bądź dyskomfort w nadbrzuszu. Do obrazu chorób wątroby niekiedy dołączają zmiany skórne pod postacią rumienia dłoniowego, wybroczyn na skórze i nadmiernej pigmentacji. W niektórych przypadkach skóra, błony śluzowe, a także białkówki oczu stają się zażółcone, co świadczy o żółtaczce. 

Istnieje wiele czynników przyczyniających się do rozwoju chorób wątroby. Wśród nich można wymienić nadużywanie alkoholu, które skutkuje uszkodzeniem narządu. W alkoholowej chorobie wątroby chory może odczuwać ból, osłabienie, utratę apetytu, może też wystąpić żółtaczka. 

Niektóre objawy są bardziej charakterystyczne dla chorób wątroby i mogą na nie wskazywać. Do takich symptomów można zaliczyć wodobrzusze, drżenia mięśni (tzw. drżenia grubofaliste) i poszerzenie żył, widoczne na skórze brzucha.

W ciężkich chorobach wątroby dochodzi do nieprawidłowości w funkcjonowaniu układu nerwowego i wynikających z tego zaburzeń funkcji poznawczych, a nawet śpiączki.

Co zrobić, gdy wystąpią objawy?

Gdy objawy występują, warto udać się do lekarza, który może zlecić badania krwi i badania obrazowe. Istotną rolę odgrywają tzw. próby wątrobowe, czyli pomiar enzymów świadczących o poprawności działania narządu. Dodatkowo można zaobserwować zmiany w parametrach odzwierciedlających metabolizm, wskazujące na zaburzenia przemian tłuszczów bądź cukrów. W zależności od podejrzewanej przyczyny lekarz może także zlecić badania w kierunku wirusowych zapaleń wątroby.

Rutynowo wykonuje się USG wątroby, które jest prostą i tanią metodą służącą wykryciu wielu nieprawidłowości w strukturze narządu. Badanie to umożliwia również ocenę naczyń wątroby. Innym rozwiązaniem jest wykonanie elastografii wątroby, która jest nieinwazyjną metodą, pozwalającą na ocenę stopnia zwłóknienia narządu. W uzasadnionych przypadkach lekarz może podjąć decyzję o wykonaniu biopsji wątroby, która ułatwia stwierdzenie przyczyny stanu pacjenta. 

Jak leczy się choroby wątroby?

Terapia zależy od stopnia zaawansowania procesu chorobowego i jego rodzaju. Podstawą jest unikanie czynników ryzyka, np. ograniczenie spożycia alkoholu oraz zbilansowana dieta, pokrywająca zapotrzebowanie na niezbędne składniki odżywcze. Stosuje się również leczenie farmakologiczne bądź chirurgiczne. Ostatecznym rozwiązaniem jest przeszczepienie narządu. 

Konsultacja merytoryczna: Mirosław Niedbała, specjalista medycyny rodzinnej

Referencje:

1. P. Gajewski, Interna Szczeklika 2021, Medycyna Praktyczna, Kraków 2021