Czarny bez a wsparcie odporności

dr n. med. Maria Kotowska
dr n. med. Maria Kotowska

Pediatra, gastroenterolog dziecięcy

Dziecięcy Szpital Kliniczny WUM

Przez ostatnie dwa lata pandemia SARS-CoV-2 zmieniły nasze postrzeganie infekcji układu oddechowego, które dotychczas były zjawiskiem sezonowym. Zwracamy więcej uwagi na zapobieganie i ich skuteczne, wczesne leczenie. Zapraszamy do wysłuchania podcastu o pozytywnym wpływie ekstraktu z czarnego bzu na odporność. Gościem audycji jest dr n. med. Maria Kotowska, specjalistka pediatrii i gastroenterologii dziecięcej, na co dzień pracująca w Dziecięcym Szpitalu Klinicznym WUM.

Zapobiegać czy leczyć?

Większość zachorowań na infekcje układu oddechowego ma etiologię wirusową. W tym wypadku zalecane jest leczenie objawowe: obniżanie temperatury, leczenie przeciwbólowe i przeciwzapalne, oczyszczanie górnych dróg oddechowych. Wstępne, samodzielne postępowanie ma ogromne znaczenie dla dalszego przebiegu choroby, ponieważ skuteczne leczenie objawowe zapobiega nadkażeniom bakteryjnym, a zatem pozwala uniknąć zbędnej antybiotykoterapii. Tutaj nasuwa się pytanie - czy w takim razie moglibyśmy zadziałać jeszcze przed zachorowaniem? Zmniejszyć ryzyko rozwinięcia infekcji poprzez odpowiednią profilaktykę? Wśród preparatów stosowanych jako uzupełnienie leczenia wymienia się środki pochodzenia roślinnego, które w bezpieczny i skuteczny sposób wspomagają mechanizmy obronne organizmu.

Ekstrakt z owoców bzu czarnego - czy rzeczywiście działa?

Pod koniec 2020 r. grupa badaczy postanowiła sprawdzić skuteczność 39 preparatów roślinnych szeroko stosowanych jako leczenie uzupełniające w zakażeniu wirusem SARS-CoV-2. Jako pozytywny oceniono wpływ jedynie pięciu z nich. Wśród nich znalazł się wyciąg z owoców bzu czarnego (Sambucus nigra). Potwierdzono, że jest on doskonałym uzupełnieniem podstawowego leczenia w infekcjach, czyli paracetamolu i niesteroidowych leków przeciwzapalnych (np. ibuprofenu). Preparat istotnie skracał czas trwania stanu zapalnego dróg oddechowych i miał wpływ na obniżanie gorączki przy jednoczesnym braku działań niepożądanych.

Podstawą farmakologicznego działania ekstraktu z Sambucus nigra są zawarte w nim aktywne składniki takie jak flawonoidy czy triterpeny. Hamują one syntezę białek odpowiedzialnych za nasilenie stanu zapalnego wywołujących m.in. burzę cytokinową, odpowiedzialną za ciężki przebieg infekcji SARS-CoV-2. Dodatkowo, w skład wyciągu z czarnego bzu wchodzi substancja zwana antivirin, która zapobiega przyleganiu wirusa grypy do komórek nabłonka oddechowego, hamując w ten sposób jego namnażanie i rozwój choroby oraz powodując szybsze ustępowanie objawów.

Kto może stosować preparaty z owoców bzu czarnego?

Preparat ma pochodzenie w pełni naturalne, nie powoduje działań niepożądanych, może być stosowany już od 6. miesiąca życia. U starszych dzieci i dorosłych można stosować go w postaci syropu lub tabletek. Warto rozważyć profilaktyczne przyjmowanie preparatu w okresach, gdy infekcje są częstsze, a zachorowania lawinowe. Sytuacją zwiększonego narażenia na infekcją wirusową jest także pójście do przedszkola lub szkoły.

Zachowaj czujność

Nie wolno zapominać, że infekcje układu oddechowego mogą mieć także cięższy przebieg, przewlekać się czy ulegać nadkażeniom bakteryjnym. W przypadku, kiedy nie widzimy poprawy po podstawowym i uzupełniającym leczeniu, należy skonsultować się z lekarzem w celu pogłębienia diagnostyki i ewentualnej farmakoterapii. Z pewnością jednak dostępne i skuteczne leczenie z użyciem preparatów pochodzenia roślinnego zasługuje na naszą uwagę. Dowody z badań klinicznych na działanie i bezpieczeństwo stanowią bardzo dobre uzasadnienie ich powszechnego stosowania w leczeniu i profilaktyce zakażeń układu oddechowego.