EKG spoczynkowe

Wróć do listy Data:
dr n. med. Mateusz Babicki

Katedra i Zakład Medycyny Rodzinnej, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu

EKG (elektrokardiografia) jest nieinwazyjnym badaniem bardzo często używanym w codziennej praktyce lekarskiej. Jest w pełni refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia w ramach podstawowej opieki zdrowotnej oraz poradni specjalistycznych. Badanie to polega na rejestracji elektrycznej aktywności serca za pomocą elektrod, które mocowane na skórze klatki piersiowej oraz w obrębie kończyn górnych i dolnych. Badanie to jest w pełni bezbolesne oraz nie wymaga od pacjenta odpowiedniego przygotowania, można je wykonać o każdej porze dnia i nocy, niezależnie od posiłku. Jednakże dla lepszej jakości zapisu zaleca się, aby na krótki przed badaniem unikać picia zimnych napojów, kawy oraz jedzenia obfitych posiłków. Dodatkowo przed badaniem unikać wysiłku fizycznego, a chwilę przed badaniem najlepiej odpocząć i uspokoić oddech.

Spis treści:

Jak wygląda badanie EKG i kto je wykonuje?

Badanie to może być wykonane przez lekarza, pielęgniarkę oraz ratownika medycznego. Do jego wykonania potrzebny jest aparat EKG, w związku z czym możliwe jest wykonywanie w placówce medycznej, w karetce czy nawet w domu pacjenta. Badanie polega na naklejeniu odpowiednich elektrod. Wyróżniamy dwa rodzaje elektrod: kończynowe oraz przedsercowe. Elektrody kończynowe mocuje się według oznaczenia kolorystycznego:

  • Elektroda czerwona – prawa ręka
  • Elektroda żółta - lewa ręka
  • Elektroda zielona – lewa kostka
  • Elektroda czarna – prawa kostka

Elektrody przedsercowe, najczęściej 6, umieszczane są wzdłuż klatki piersiowej rozpoczynając od prawej strony mostka (na wysokości czwartego międzyżebrza) dochodząc aż do linii pachowej środkowej lewej w okolicy piątego międzyżebrza. Tutaj również funkcjonuje odpowiednie oznaczenie kolorystyczne dla poszczególnych punktów. Bardzo ważne jest, aby odpowiednia elektrody znalazła się w odpowiednim miejscu, gdyż tylko wtedy możliwe jest prawidłowe przeprowadzenie badania oraz jego interpretacja.

W trakcie wykonywania badania pacjent leży na plecach, nieruchomo, oddychając swobodnie.  Bardzo ważne jest, aby pozostać nieruchomo gdyż każdy ruch może zaburzać zapis EKG.

Badanie EKG może być wykonywane w każdym wieku, a także wśród kobiet w ciąży.

Otrzymany zapis każdorazowo musi być przeanalizowany przez lekarza, który zalecił wykonanie badania.

Interpretacja EKG

W zapisie EKG w zależności od pracy serca widoczne są poszczególne jego elementy do których zaliczamy:

  • Linia izoelektryczna – widoczna wtedy, gdy w sercu nie ma żadnych aktywności elektrycznych
  • Załamki – każde wychylenia powyżej/poniżej linii izoelektrycznej (załamek może być dodatni lub ujemny)
  • Odcinki – są to fragmenty linii izoelektrycznej zlokalizowanej pomiędzy załamkami
  • Odstępy – są to fragmenty linii izoelektrycznej, który obejmuje dwa sąsiednie załamki oraz odcinek pomiędzy nimi (liczony jest od początku trwania załamka pierwszego, do końca załamka drugiego)

W prawidłowym zapisie EKG wyróżniamy:

  • Załamek P, który związany jest z pracą przedsionków
  • Zespół QRS – związany z pracą komór serca
  • Załamek T - związany z pracą komór.
  • Odcinek PQ
  • Odcinek ST
  • Odstęp PQ

W analizie EKG każdorazowo należy ocenić częstotliwość oraz miarowość pracy serca.

Ostateczna ocena zapisu EKG opiera się na analizie wszystkich jego elementach jako całości, a diagnozę stawia się zgodnie z obowiązującymi kryteriami diagnostycznymi określonych nieprawidłowości.

Analizując zapis możliwe jest rozpoznanie:

  • Zaburzeń rytmu pracy serca
  • Zaburzeń częstości pracy serca
  • Zaburzeń przewodnictwa w sercu
  • Niedokrwienia mięśnia sercowego
  • Przerostu mięśnia sercowego

Badanie to powinno być wykonywane u osób:

  • z rozpoznanymi chorobami układu sercowo-naczyniowymi takimi jak: miażdżyca, nadciśnienie, wady serca, choroba niedokrwienna mięśnia sercowego,
  • u których podejrzewa się chorobę układu sercowo-naczyniowego
  • u których podejrzewa się zawał serca ( m.in. ból w klatce piersiowej – uciskający, piekący, promieniujący do lewej ręki, duszność, niepokój wewnętrzny, osłabienie)
  • pacjenci odczuwający kołatania serca
  • stan po zasłabnięciu, omdleniu
  • pacjenci z wysokim ciśnieniem krwi
  • pacjent odczuwający duszność

EKG spoczynkowe - najważniejsza informacje

Reasumując EKG jest łatwo dostępnym badaniem, które nie wymaga specjalnego przygotowania pacjenta i możliwe jest jego wykonanie niemalże z marszu. Analiza badania jest trudna i powinna być wykonywana przez doświadczonego lekarza. Osoby ze schorzeniami sercowo-naczyniowymi oraz te, u których wysunięto takie podejrzenie powinny mieć wykonane EKG jako jeden z niezbędnych etapów diagnostyki.

Konsultacja: dr hab. n. med. Agnieszka Mastalerz-Migas; prof.UMW 

Bibliografia

  1. J. Hampton, wyd.9 red. J.Smereka, EKG to proste, 2020
  2. Piotr Gajewski, Andrzej Szczeklik, Interna Szczeklika 2021
  3. Elektrokardiogram standardowy Available online: https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.V.25.1.1. (accessed on 12 July 2022). EKG to proste
Wróć do listy Przejdź dalej