Jak pomóc w depresji?

dr hab. n. med. Anna Antosik-Wójcińska
dr hab. n. med. Anna Antosik-Wójcińska

Psychiatra

Katedra i Klinika Psychiatrii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Depresja jest chorobą dotykającą wielu osób - samych chorych na świecie jest ponad 350 milionów, a 1 na 20 z nich doznaje epizodu depresyjnego co roku. Warto podkreślić, że schorzenie to wpływa także na życie ich bliskich, a negatywne skutki zdrowotne, społeczne i zawodowe dotyczą zarówno pacjentów, jak i ich rodzin. Czym jest depresja i jak szukać pomocy dla siebie lub członków swojej rodziny - temat omawia specjalistka w dziedzinie psychiatrii dr n. med. Anna Antosik-Wójcińska. 

Choroba o wielu twarzach

Przyczyny depresji nie są w pełni wyjaśnione, jednak ważną rolę odgrywają uwarunkowania biologiczne, a czynnikiem wyzwalającym może być stres. Depresja jest chorobą o wielu twarzach i może przebiegać w nieprzewidywalny sposób. Dotyczy zarówno młodych, jak i starszych osób, może mieć charakter nawracający lub przebiegać pod postacią pojedynczego epizodu. Może również występować w przebiegu innych chorób, np. choroby afektywnej dwubiegunowej lub być predyktorem otępienia starczego. Depresja może kryć się pod szerokim wachlarzem objawów - najczęstszymi są smutek, zmęczenie, utrata zainteresowań, wycofanie społeczne, osłabienie koncentracji i uwagi, pesymizm i niska samoocena. Choroba może zaburzać też rytmy biologiczne poprzez wpływ na sen, łaknienie czy libido. Kolejną maską depresji są zaburzenia somatyczne manifestujące się jako dolegliwości z różnych części ciała, które nie reagują na standardowe leczenie. Nie należy ignorować takich objawów u siebie ani u bliskich!

Gdzie szukać pomocy?

Depresja jest chorobą, którą należy leczyć. Nie jest chwilowym zaburzeniem samopoczucia i może nie ustąpić samoistnie. W zaawansowanych stadiach prowadzi do izolacji społecznej, wycofania się z relacji z bliskim, zarzucenia aktywności zawodowej. Może być też chorobą śmiertelną, prowadzącą do myśli i tendencji samobójczych. Wystąpienie objawów ani powodzenie leczenia nie są zależne od chorego, dlatego komunikaty: “Po prostu przestań użalać się nad sobą” są niewskazane i mogą jedynie zaszkodzić.

Nie należy bać się szukać pomocy wśród bliskich i specjalistów. Niestety, wiele osób uważa zgłoszenie się do psychiatry za coś wstydliwego, a współczesne społeczeństwo wciąż stygmatyzuje pacjentów psychiatrycznych. Osoby chore często będą szukać pierwszej pomocy u lekarza rodzinnego, który może zdiagnozować depresję i pokierować dalszym procesem leczenia. W wielu przypadkach poza lekarzem w procesie terapeutycznym biorą udział psychoterapeuci, co zwykle przynosi pozytywny efekt. Zdarza się również, że rodzina jest pierwszą deską ratunku dla osoby, która doznaje objawów choroby. 

Pomoc osobom bliskim z depresją

Najważniejszym krokiem we wspieraniu osób zdiagnozowanych z depresją jest zrozumienie istoty choroby i emocji, które odczuwa chory. Warto otwarcie rozmawiać o uczuciach i uważnie słuchać tego, co mówi pacjent. Należy starać się być cierpliwym, nieoceniającym i obecnym dla potrzebującego. Rodzina osób chorych na depresję powinna współpracować z profesjonalistami. W przypadku pogorszenia stanu chorego lub wypowiadania myśli samobójczych należy natychmiast zgłosić się na konsultację psychiatryczną!