Tęczowe dzieci - o poronieniu i radzeniu sobie z żałobą

Spektrum emocji po stracie dziecka

Żałoba jest procesem. Książkowo wyróżniamy pięć jej etapów:

• zaprzeczenie – wynikająca z szoku negacja śmierci dziecka,
• gniew – złość wobec siebie lub innych, której czasem towarzyszy poszukiwanie winnych,
• targowanie – próby negocjacji z losem lub siłą wyższą oraz wprowadzanie zmian w swoim życiu,
• depresja – znaczne pogorszenie nastroju, niejednokrotnie połączone z odcięciem się od otoczenia,
• akceptacja – zrozumienie straty i pogodzenie się z nią.

W rzeczywistości zdarza się jednak, że osoba zatrzymuje się w którejś z faz. Czasem jest to całkowita negacja tego, co się wydarzyło (pacjentka liczy na to, że w ten sposób szybciej zapomni), a czasem wręcz przeciwnie: przeżywanie żałoby jest nadmierne. W obu przypadkach samodzielne przepracowanie traumy jest bardzo trudne, co może doprowadzić do rozwoju depresji.

Smutek czy depresja?

Depresja to choroba, która przejawia się nie tylko odczuwaniem smutku, ale też upośledzeniem funkcjonowania: m.in. zaburzeniami snu, apetytu, a niejednokrotnie również miesiączkowania. Osoba doświadczająca depresji często jest drażliwa i łatwo wchodzi w konflikty. Nie wynika to ze złośliwości, lecz z poczucia braku sensu życia.

Kiedy skorzystać z pomocy specjalisty?

Zawsze warto udać się do psychologa lub psychoterapeuty, żeby porozmawiać o swoich emocjach i uzyskać opinię, czy przeżywanie przez nas żałoby jest prawidłowe.

W razie potrzeby psycholog zasugeruje wizytę u psychiatry, który wdroży odpowiednią farmakoterapię oraz zaleci psychoterapię. Jest to kluczowe dla powrotu do zdrowia i normalnego funkcjonowania.

Jak pomóc osobie przeżywającej żałobę?

Podstawą jest wsparcie poprzez towarzyszenie i gotowość do rozmowy, a także obserwacja stanu psychicznego osoby w żałobie. W przypadku, gdy np. mówi ona o bezsensie życia lub przyznaje się do myśli samobójczych, konieczna jest natychmiastowa konsultacja psychiatryczna.

Nie należy bagatelizować straty ani odczuć rozmówczyni. Pocieszanie poprzez przywoływanie historii innych osób o podobnych doświadczeniach nie przyniesie efektów, ponieważ dla każdej osoby to jej przeżycia są najważniejsze i to one stanowią przyczynę pogorszenia jej stanu psychicznego. Zachęcanie do natychmiastowego powrotu do dotychczasowych aktywności także nie jest dobrym pomysłem, gdyż uniemożliwia pełne przeżycie żałoby.

Jak przebiega opieka nad pacjentką, która straciła dziecko?

Współpraca ginekologa z psychiatrą jest kluczowa. Pozwala ona na kompleksowy ogląd sytuacji i skuteczniejszą pomoc. Ważnym elementem jest farmakologiczne zatrzymanie laktacji, które pozwoli odzyskać równowagę hormonalną.

Kim są tęczowe dzieci?

Poronieniom i martwym urodzeniem towarzyszy ogromny smutek i ból. Gdy w końcu dojdzie do narodzin zdrowego dziecka, jest to jak pojawienie się tęczy po deszczu - zdrowego noworodka określa się wówczas mianem ,,tęczowego dziecka”.

Należy jednak zaznaczyć, że pojawieniu się tęczowych dzieci często towarzyszy nie tylko ogromna radość, ale też lęk. Rodzice bardzo uważają, żeby nic im się nie stało i martwią się każdym, nawet najdrobniejszym, odchyleniem od normy. Tego typu podejście jest zrozumiałe, ale może być szkodliwe; z tego względu po porodzie zalecana jest konsultacja z psychologiem.

Czasem zdarza się również, że mimo starań dziecko się nie pojawia. To trudne doświadczenie, wymagające pracy nad poczuciem własnej wartości, często przy wsparciu specjalisty.

Warto pamiętać, że w każdej sytuacji można uzyskać pomoc. Istnieje szereg fundacji zrzeszających osoby z konkretnymi doświadczeniami i osoby z wykształceniem psychologiczno-medycznym. Kontakt z nimi ma sprawić, że nikt nie będzie się czuł sam ze swoimi przeżyciami.