Międzynarodowy Dzień Pielęgniarek – krótka historia naszego święta

Wróć do listy Data:
mgr Magdalena Sawicka

Międzynarodowy Dzień Pielęgniarek jest obchodzony na całym świecie 12 maja. Z założenia ma on przypominać, że wszystkie pielęgniarki należą do ogólnoświatowej rodziny profesjonalistów, kierujących się wspólnymi, uniwersalnymi wartościami, takimi jak: troska, opieka, współczucie, empatia, godność i szacunek.

Sam pomysł celebrowania „Dnia Pielęgniarki” narodził się w środowisku amerykańskich pielęgniarek. W 1953 roku, jedna z nich Dorothy Sutherland, urzędniczka Departamentu Zdrowia, Edukacji i Opieki Społecznej Stanów Zjednoczonych, próbowała przekonać do ogłoszenia ogólnokrajowego święta prezydenta USA Dwight D. Eisenhowera. Niestety nie udało się uzyskać poparcia dla tego pomysłu, który mimo to stopniowo kiełkował wśród amerykańskich pielęgniarek. 

W kolejnych latach w USA podejmowano dalsze próby proklamowania „Dnia Pielęgniarki” i ustanowienia zawodowego święta. Od 1965 roku święto to obchodziła International Council of Nurses (ICN) - Międzynarodowa Rada Pielęgniarek. W styczniu 1974 roku ICN – Międzynarodowa Rada Pielęgniarek oficjalnie ogłosiła, że dzień 12 maja jest Międzynarodowym Dniem Pielęgniarek (International Nurses Day). W 2024 roku mija 50 lat od tego wydarzenia. 

Dlaczego 12 maja?

Międzynarodowy Dzień Pielęgniarki został ustanowiony 12 maja. Jest to dzień, w który przypada rocznica urodzin Florence Nightingale, powszechnie uważanej za twórczynię nowoczesnego pielęgniarstwa. 

Florence Nightingale urodziła się 12 maja 1820 r. we Florencji, z której w niedługim czasie przeniosła się wraz z rodzicami do Wielkiej Brytanii. Potrzeba opieki nad chorymi towarzyszyła jej od wczesnej młodości. Realizację marzeń o pomocy cierpiącym utrudniał niekorzystny wizerunek pielęgniarek panujący na początku XIX wieku w Europie. 

Jednak dzięki własnemu uporowi i wbrew woli zamożnych rodziców Florence w wieku 16 lat (1836r) ukończyła kurs w szkole pielęgniarskiej, a następnie po odbyciu stażu w londyńskim szpitalu wraz z grupą 38 pielęgniarek wyjechała na wojnę krymską do szpitala polowego w Scutarii (Turcja). Wrodzona zdolność obserwacji i analizy, oraz zdobyte doświadczenie pozwoliły na wypracowanie już w trakcie opieki nad rannymi żołnierzami kilku zasad, jakie powinny przyświecać pielęgnowaniu. Owe zasady Florence Nightingale wyłożyła w opublikowanej 1860 roku książce „Notes on Nursing, What it is, and What it is Not” (Uwagi na temat pielęgniarstwa. Czym jest i czym nie jest). Według Nightingale na tych 13 kanonach miało opierać się nowoczesne pielęgniarstwo. Książka zrewolucjonizowała sposób postrzegania opieki nad chorym, a opisane pryncypia, zasady nadal stanowią fundament zawodu.

Międzynarodowy Dzień Pielęgniarek współcześnie

Obecnie International Council of Nurses (Międzynarodowa Rada Pielęgniarek) skupia 136 krajowych stowarzyszeń pielęgniarskich, reprezentujących 28 milionów pielęgniarek na całym świecie. Co roku ICN przygotowuje i kolportuje tzw. pakiet informacyjno-promocyjny z okazji Międzynarodowego Dnia Pielęgniarek. Pakiet zawiera materiały edukacyjne i prasowe do użytku pielęgniarek na całym świecie. 

W dnu 12 maja, zwyczajowo ICN, publikuje w kilku językach raport dotyczący kondycji światowego pielęgniarstwa. Przykładowo, zeszłoroczny (2023) raport proponował 10 kluczowych działań politycznych, które rządy i pracodawcy muszą podjąć, aby stworzyć i utrzymać systemy opieki zdrowotnej, które będą bezpieczne, niedrogie, dostępne i szybko reagujące. Proponowana w 2023 roku Karta Zmian (the Charter of Change) miała z założenia przyczynić się do wprowadzenia praktycznych rozwiązań globalnego kryzysu na rynku pracy i zmniejszającej się globalnie liczby pielęgniarek w systemie opieki zdrowotnej.

ICN przygotowuje również hasło przewodnie Międzynarodowego Dnia Pielęgniarki. Hasło tegoroczne to: Our Nurses. Our Future. The economic power of care. (Nasze pielęgniarki. Nasza przyszłość. Kluczowa siła ekonomiczna opieki zdrowotnej).

Świętując 12 maja, nie zapominajmy, że kilka dni wcześniej 5 maja swój Międzynarodowy Dzień obchodzą położne. 



Źródło:

ICN – International Council of Nurses - https://www.icn.ch (dostęp 17-18.04.2024)

Ozga M., Bikowska M., Gorzkowicz B. Skirmuntt M. Zastosowanie międzynarodowej klasyfikacji ICNP® w odniesieniu do 13 kanonów Florence Nightingale w planowaniu opieki nad mieszkańcem brytyjskiego Domu Opieki. Problemy Pielęgniarstwa 2018; 26 (3): 235–241

DOI: https://doi.org/10.5114/ppiel.2018.80818, (dostęp: 17-18.04.2024)


Słowa kluczowe

Wróć do listy Przejdź dalej