Bezsenność

Bezsenność to trwała dolegliwość, oznaczająca problemy ze snem. Sprawia, że człowiek z trudnością zasypia i/lub ma problemy z pozostawaniem w stanie snu, mimo odpowiednich do tego warunków.

Bezsenność może być spowodowana czynnikami medycznymi bądź psychicznymi, niezdrowymi warunkami snu, przyjmowaniem określonych substancji lub warunkami biologicznymi. W ostatnim czasie naukowcy zaczęli postrzegać ją jako problem mózgu, który nie potrafi opuścić strefy aktywności na rzecz strefy snu[1].

Jak przebiega bezsenność?

Objawy bezsenności mogą obejmować:

• kłopoty ze snem: trudności w zasypianiu, częste budzenie się w nocy, budzenie się nad ranem
• uczucie zmęczenia po przespanej nocy,
• zmęczenie lub senność w ciągu dnia,
• drażliwość, stany lękowe, depresję,
• trudności ze skupieniem uwagi i koncentracją,
• bóle głowy,
• popełnianie błędów, powodowanie wypadków,
• dolegliwości układu pokarmowego,
• ciągłe obawy dotyczące snu.

Rodzaje bezsenności

Problemy ze spaniem pojawiają się w postaci:

• bezsenności przejściowej – gdy objawy trwają od kilku dni do kilku tygodni,
• bezsenności ostrej – zwanej również krótkoterminową, gdy objawy utrzymują się od kilku tygodni do 6 miesięcy,
• przewlekłej bezsenności – trwającej przez miesiące, a nawet lata. Bezsenność tego typu występuje najrzadziej[2].

O czym może świadczyć bezsenność?

Problemy ze snem u dzieci, jak i u dorosłych, świadczą często o przeżywanym stresie (związanym ze szkołą, pracą, sytuacją rodzinną) oraz codziennym niepokoju. Bezsenność występuje również u osób cierpiących na depresję i inne zaburzenia psychiczne, a także w wyniku stosowania niektórych leków (np. na alergię, serce, regulujących ciśnienie krwi). Problemy ze snem przyczyn mają wiele – należy do nich przyjmowanie zbyt dużych ilości kofeiny, nikotyny, alkoholu, jak również nadmierne objadanie się przed snem. Częste budzenie się w nocy dorosłego może być wynikiem zmienionego bądź nieregularnego harmonogramu snu.

Powikłania bezsenności

Bezsenność wpływa na obniżenie sprawności fizycznej i psychicznej, co może powodować:

• spadek efektywności w pracy i w szkole,
• opóźniony czas reakcji, niebezpieczny zwłaszcza w trakcie prowadzenia pojazdów,
• problemy psychiczne – depresję, stany lękowe,
• nadwagę,
• nerwowość,
• nadużywanie substancji szkodliwych,
• zwiększone ryzyko występowania i nasilenia problemów z wysokim ciśnieniem, chorób serca i cukrzycy.

Jak unikać bezsenności?

By uniknąć bezsenności, należy prowadzić zdrowy tryb życia, powstrzymywać się od używek oraz dostarczać organizmowi codziennego relaksu. W walce z bezsennością najważniejsze jest postawienie odpowiedniej diagnozy, a następnie wyeliminowanie przyczyny kłopotów ze snem. Bezsenność można wyleczyć przy pomocy terapii behawioralnej lub stosując odpowiednie leki.